قند تلخ ، ديابت

درمان زخم چگونه انجام می شود و انواع زخم چیست؟

زخم های حاد:

اگر یکپارچگی آناتومیکی و عملکردی زخم به موقع و منظم ترمیم شود ، این زخم ها، زخم های حاد هستند. به عنوان مثال، زخم برش جراحی.

زخم های مزمن:

اگر زخم به موقع بهبود نیابد ، یعنی اگر زخم در دوره التهاب و یا تکثیر بماند زخم مزمن نامیده می شود.

زخم های مزمن:

1. زخم های فشاری (مانند زخم بستر)
2. زخم پای دیابتی
3. زخم های وریدی و شریانی (مانند زخم پا)

زخم های فشاری (بستر زخم):

زخم فشاری، آسیب موضعی پوست و / یا زیر پوستی ، معمولاً در برآمدگی استخوان ، به تنهایی یا همراه با فشار ایجاد می شود.

پای دیابتی:

پای دیابتی، اختلال در اعصاب و عروق پاها به دلیل بیماری دیابت است. در نتیجه تضعیف سیستم ایمنی بدن با بروز زخم های باز که بهبود نمی یابد ، گانگرن و عفونت های می شدید در پا تشکیل می شود.

زخم وریدی:

زخم های وریدی به دلیل اختلال در گردش خون رگ های پا ، معمولاً در اطراف مچ پا و پا  ایجاد می شوند. همچنین به عنوان زخم واریس شناخته می شود. این زخم ها معمولاً بسیار سخت بهبود می یابند و ممکن است عود کنند.

زخم فشاری یا بستر چیست؟

به زخم هایی که در افرادی که به هر دلیلی تحرک ندارند (مانند افسردگی ، وزن اضافی و …) و بیمارانی (کما ، بیماران فلج ، بیماران مبتلا به سرطان مرحله آخر) که به مدت طولانی وابسته به بستر هستند تشکیل می شود زخم بستر یا زخم فشاری گفته می شود. با مراقبت خوب از بیمار و پوست می توان از زخم بستر جلوگیری کرد. اگر زخم تشکیل شود ، می تواند با مراقبت حرفه ای بهبود یابد.

پوزیشن دادن به بیمار ( خوابیدن بیمار به سمت راست ، سمت چپ) بسیار مهم است. تغذیه مناسب و متعادل با پروتئین فراوان هم برای جلوگیری از زخم و هم برای بستن سریع زخم های باز بسیار مهم است. تمیز کردن و مراقبت از پوست باید با احتیاط انجام شود.

پوست نباید خیلی خشک یا مرطوب باشد. بیمار وابسته به بستر باید یک بار در روز برای یکپارچگی پوست و خطر ابتلا به زخم بستر ارزیابی شود.

به محض شروع قرمزی ، باید اقدامات احتیاطی انجام شود. اگر در مرحله قرمزی مداخله نکنید ، ممکن است زخم های بیشتری ایجاد شود ، لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر ، آموزش و نگهداری با ما تماس بگیرید.

چگونه می توان از زخم بستر (زخم های فشاری) جلوگیری کرد؟

• بیماران وابسته به بستر باید روزانه برای ظاهر پوست ارزیابی شود
• به خصوص بیرون زدگی استخوان و نواحی تحت فشار برای قرمزی باید مشاهده شود.
• اگر قرمزی مورد توجه قرار نگیرد ، ممکن است زخم بستر ایجاد شود که مراقبت از آنها بسیار دشوار است.
• اول از همه ، تغذیه بیمار بسیار مهم است. باید از پروتئین و غذاهای پرکالری تغذیه شود.
• حداقل روزانه ۲ تا ۵/۲ لیتر آب بنوشد.
• ساختار تختخواب دارای اهمیت است ، تشک های مواج می توانند مطابق بررسی ها، مانع از باز شدن زخم شوند.
• موقعیت باید هر ۲ ساعت یکبار عوض شود. بعد از ۲ ساعت فشار ، بافت شروع به مردن می کند و زخم تشکیل می شود.
• پوست باید تمیز نگه داشته شود.
• پوست نباید خیلی خشک یا مرطوب باشد ، از مرطوب کننده ای برای محافظت از رطوبت طبیعی پوست استفاده شود.

مراقبت از زخم

در اینجا مراحلی برای مراقبت صحیح از زخم تان بیان شده است:

 آماده شوید. مواد مورد نیاز خود برای تمیز کردن و پانسمان زخم را یکجا گذاشته و فضایی مناسب و کافی و تمیز برای این منظور فراهم آورید. 

دست ها را بشویید.  تمام زیورآلات خود را در بیاورید و در حالی که دست ها را به سمت پایین گرفته اید، با آب گرم بشویید. صابون را اضافه کنید و ۱۵ تا ۳۰ ثانیه دست ها را بشویید، فراموش نکنید که زیر ناخن ها را هم تمیز کنید. دست ها را آبکشی کرده و کاملا با حوله خشک نمایید.

پانسمان را حذف نمایید. به آرامی پانسمان را شل کرده و به بالا بکشید. اگر پانسمان به زخم چسبیده باشد، منطقه زخم را مرطوب نمایید. پانسمان کهنه را در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید و کنار بگذارید. دستان خود را دوباره بشویید.

بررسی کنید. زخم را برای هر گونه زهکشی، قرمزی، درد یا تورم بررسی کنید.

زخم را تمیز کنید. سرنگ را با مایع شستشوی توصیه شده پر کنید. ۲ تا ۱۰ سانتی متر دورتر از زخم نگه داشته و به آرامی اسپری نمایید. از پارچه نرم، خشک و یا گاز برای خشک کردن زخم استفاده نمایید. دستمال را روی زخم گذاشته و بلند کنید.

پانسمان را اعمال کنید.  پانسمان را روی زخم قرار داده و محکم کنید.

پایان. لوازم استفاده شده را به کیسه های پلاستیکی ضد آب، محکم، دولایه بیاندازید. دست های خود را دوباره شستشو دهید.

به یاد داشته باشید، فقط یک بار پانسمان را استفاده کنید و یک پانسمان را هرگز مجددا استفاده نکنید.

نشانه های خطر

زخم شما در سراسر روند بهبود تغییر می کند. تعویض پانسمان به شما این امکان را می دهد که زخم خود را دقیق تر ببینید.

اگر تغییرات زیر را دیدید، به متخصص زخم خود اطلاع دهید:

• قرمزی، درد، تورم و یا خونریزی بیشتر
• زخم بزرگتر یا عمیق تر شده است
• زخمی که خشک یا تیره به نظر می رسد
• افزایش میزان زهکشی خارج شده از زخم
• ترشحات زخم غلیظ، سبز یا زرد و دارای بوی بد است
• درجه حرارت شما به مدت بیش از ۲ ساعت بالاتر از ۱۰۰ درجه فارنهایت (۳۷٫۸ درجه سانتیگراد) است

اگر مبتلا به دیابت هستید، ممکن است دچار نوعی آسیب عصبی شوید که این آسیب معمولا در پاها رخ می دهد، پزشکان این حالت را نوروپاتی می گویند. اگر در پاهایتان هیچ احساسی نداشته باشید ممکن است متوجه آسیب دیدگی پاهایتان نشوید و یک بریدگی یا زخم کوچک منجر به یک بریدگی یا زخم بزرگ شود. در بعضی مواقع ممکن است دچار خونریزی ضعیف در پاهای خود شوید.

راه های تشخیص
اگر برای درمان به پزشک مراجعه کنید، پزشک ممکن است درباره آسیب عصبی یا گردش جریان خون از شما سوالاتی بپرسد. اگر نتوانید به سوالات او پاسخ دهید پزشک آزمایشاتی بر روی بدن انجام می دهد تا به نتایج درست دست پیدا کند. اگر نتایج طبیعی باشند، می توانید درمان های استاندارد داشته باشید. اما اگر نتایج آزمایش غیر طبیعی باشند، باید از روش های درمانی دیگر استفاده کنید.

راه های درمان زخم

بهترین راه برای درمان زخم دیابتی، حفظ سلامت پاها می باشد. در اینجا چند نکته برای حفظ سلامت پاها بیان شده است:

– پاهای خود را هر روز بررسی کنید.
برای بسیاری از مردم بررسی کردن پاها دشوار است، برای این کار می توانید از یک آینه استفاده کنید، یا از همسر یا دوست خود بخواهید به شما کمک کنند.

– هنگام دوش گرفتن پاهایتان را خوب بشویید، حتی بین انگشتان پاهایتان را با آب گرم و صابون بشویید. رطوبت بین پاها می تواند برای بیماران دیابتی مضر باشد. دقت داشته باشید باید پوست خود را به عنوان مهم ترین عضو بدن درمان کنید.

– پاهایتان را با جوراب های نرم و کفش های راحت بپوشانید. از پوشیدن کفش های پاشنه بلند، نوک تیز و سبک اجتناب کنید زیرا می توانند به پاهایتان آسیب برسانند. اگر به کفش مخصوص نیاز داشته باشید، پزشک ممکن است کفش مخصوص تجویز کند.

اگر پاهایتان آسیب دیده است، آن ها را در خانه درمان نکنید. حتما به پزشک بروید و از توصیه های او کمک بگیرید.

دبریدمان برای درمان زخم دیابتی باید با دقت بسیار بالایی انجام شود که حتی کمتر از یک میلیمتر هم سبب افزایش سطح زخم نشود.

هم چنین باید به مقدار کافی دبرید انجام شود که بافت مرده و عفونی روی سطح زخم باقی نماند که این امر نیز سبب به تأخیر افتادن روند درمان و هم چنین وسعت یافتن میزان زخم می شود.

دبریدمان بیش از حد باعث از دست دادن نسوج سالم می شود که بازگشت آن نسوج سالم مدت ها طول می کشد، پس این کار با دقت و حساسیت بالایی انجام می شود.

اهداف دبریدمان زخم

این کار 4هدف را دنبال می کند:

• دور نمودن نسوج نکروز
• کنترل عفونت
• حفظ رطوبت مناسب زخم
• تهویه ی زخم

درکنار خارج کردن نسوج نکروزه استفاده از ترکیبات نقره و آنتی بیوتیک های موضعی و پانسمان های نوین بسیار ضرورت می یابد که این اقدامات سبب به تأخیر افتادن رشد میکروب ها و کم شدن ترشحات چرکی و جذب کردن ترشحات مضری که باعث به تأخیر افتادن رشد سلولهاست می شوند و محیط مناسب با حفظ رطوبت کافی برای زخم را فراهم می آورند، اما مانعی در جهت ایجاد بافت پرکننده ی زخم به حساب می آیند که این مهم توسط پزشکان و کارشناسان متخصص زخم  کنترل می شود و بدین صورت تا زمانی که زخم بیمار دچار عفونت و ترشحات چرکی است و شدیدا نیاز به کنترل و برطرف شدن عفونت دارد پانسمان های خاصی به این هدف برای بستن زخم استفاده می شود و پس از این مرحله از روش های دیگری برای پانسمان زخم استفاده میکنند .

حتی بستن زخم یا به عبارت دیگر پانسمان نمودن نیاز به فرد متخصص دارد زیرا پانسمانی با حفظ رطوبت کافی برای ترمیم زخم حاوی آنتی بیوتیک و جاذب ترشحات مضر بودن و تهویه ی زخم از مهم ترین ویژگی های پانسمان صحیح و حرفه ای می باشد.

تهویه ی زخم از اساسی ترین اقداماتی است که در روند بهبودی زخم به آن تأکید می شود چرا که بدون تهویه ی زخم محیط مناسبی برای رشد میکروب های بی هوازی به وجود می آید که کنترل این نوع عفونت بسیار مشکل می باشد هم چنین دفعات تعویض پانسمان نیز از اهمیت بالایی برخوردار می باشد ، که بسته به تشخیص پزشک متخصص زخم، زمانبندی و مشخص می شود.

علل ایجاد زخم دیابتی چیست؟

به وجود آمدن مشکلات و زخم در پا را باید جدی بگیرید. همه این مشکلات می توانند از چیزهای کوچکی مانند راه رفتن با کفش تنگ، ایجاد زخمی کوچک در پا، رفتن سنگریزه به داخل کفش و آسیب رساندن به آن شروع شود.

زمانی که به دیابت مبتلا نیستید این عوامل روی پا تاثیر می گذارند و شما با احساس درد متوجه آنها می شوید. در این صورت درمان را شروع می کنید. اما اگر به دیابت مبتلا باشید به رشته های عصبی شما آسیب وارد می شود.

این امر سبب می شود تا درد را حس نکنید. زیرا عصب ها مسئول انتقال درد در بدن هستند. به این بیماری نوروپاتی می گویند. در صورتی که نتوانید حسی در پاهای خود داشته باشید در صورت صدمه و آسیب به این نواحی متوجه این امر نخواهید شد. در نتیجه یک بریدگی کوچک یا زخم در پاها می تواند منجر به فاجعه ای بزرگ در افراد دیابتی شود.

همچنین ممکن است طی ابتلا به بیماری دیابت جریان خون شما ضعیف شود. در نتیجه این امر سبب می شود تا بریدگی های بسیار کوچک روند بهبودی طولانی را طی کنند.

تشخیص اینکه شما دچار آسیب عصبی شده اید یا دارای مشکلات مربوط به جریان خون هستید، با پزشک است. پزشکان از طریق آزمایشات می توانند متوجه شوند که روند جریان خون در بدن شما به چه صورت است.

در صورتی که جریان خون شما نرمال باشد، درمان زخم و مراقبت از آن به طور طبیعی انجام می شود. در غیر این صورت باید اقدامات لازم برای اصلاح جریان خون انجام شود.

در برخی از مواقع انجام جراحی می تواند به درمان جریان خون افراد کمک کند. در این صورت پزشک از استنت و بالون برای این منظور استفاده می کند. یکی دیگر از روش های جراحی قلب روش بای پس است. این عمل برای کسانی که به مشکلات قلبی دچار هستند انجام می شود. در این روش لوله کوچکی را در سرخرگ قرار می دهند تا از گرفتگی آن جلوگیری کند.

درمان زخم دیابتی چگونه انجام می شود؟

در صورتی که به دیابت مبتلا هستید و پاهایتان دچار آسیب شده است، در خانه به مداوا و درمان آن نپردازید. هر چقدر زخم ها یا تاول های ایجاد شده در پا کوچک باشند، باز هم درمان باید توسط پزشک متخصص در این زمینه صورت گیرد.

پزشکان معتقد هستند استفاده از پماد آنتی بیوتیک در آن لحظه می تواند به شما کمک کند تا عفونت های احتمالی به جریان خون وارد نشود. در این صورت در اسرع وقت به پزشک متخصص برای درمان و مراقبت از زخم دیابتی مراجعه کنید. این مشکلات به شدت می تواند روی سلامت اندام های داخلی شما تاثیرات منفی را بر جای بگذارد.

تمیز کردن زخم در این شرایط از جمله اقداماتی است که پزشکان باید انجام دهند. روش تمیز کردن زخم دیابتی به گونه ای است که نیاز به مراقبت های ویژه ای در این زمینه دارد. همچنین پزشک مربوطه ممکن است نوعی پماد یا کرم را برای استفاده در منزل تجویز کند.

در صورتی که به زخم دیابتی مبتلا شوید، تمیز کردن زخم موثرترین روش برای جلوگیری از گسترش آن است. بعد از این امر بانداژ زخم برای جلوگیری از می شدن آن انجام می شود.

با توجه به پیشرفت های اخیری که در زمینه پزشکی صورت گرفته است، پزشکان برای درمان زخم دیابتی در چند سال اخیر از روش برش مانند سلول های بنیادی و فاکتورهای رشد استفاده می کنند. این درمان ها اقداماتی بسیار مناسب عنوان می شوند. زیرا در سریع ترین زمان ممکن زخم ها را از بین می برند.

یکی دیگر از عواملی که می تواند به پاها فشار وارد کند، وزن زیاد است. این امر سبب می شود تا زخم دیابتی شدید تر شود. برای این منظور افراد دیابتی باید وزن خود را کاهش دهند. استفاده از کفش های مناسب با قالب های استاندار از جمله پیشنهاداتی است که پزشکان به این افراد توصیه می کنند.

یکی از مشکلات مهم زخم پای دیابتی این است که تصور نمی شود بیمار ممکن است انسداد عروقی داشته باشد و از این نظر هیچ معاینه ای انجام نمی شود.

آنژیوگرافی پای دیابتی:

زخم پاشنه پا یا انگشتان پا معمولاً در بیماران دیابتی برای مدت زمان طولانی (بیش از ۱۰-۵ سال) مشاهده می شود. برای مدت کوتاهی در بیماران دیابتی دیده نشده است. با افزایش مدت زمان بیماری ، احتمال بروز آن بیشتر می شود. در هر ۵ نفر از بیماران دیابتی خطر زخم پا وجود دارد.

زخم پای دیابتی معمولاً به دو دلیل اتفاق می افتد:

1. آسیب انتهای عصبی در پا (نوروپاتی محیطی)
2. انسداد عروق پا یا بیماری شریانی محیطی (به دلیل تصلب شرایین یا آترواسکلروز)

در بعضی از بیماران ، زخم پا فقط در اثر آسیب انتهای عصب ایجاد می شود. برخی از بیماران فقط انسداد عروقی دارند. برخی از بیماران هم آسیب انتهای عصبی دارند و هم انسداد عروقی. تغییر شکل (ناهنجاری) ناشی از نوروپاتی ناشی از دیابت نیز احتمال ایجاد زخم را افزایش می دهد. بهبود آن را سخت می کند.

اهمیت عمده زخم های پای دیابتی این است که می توانند منجر به قطع عضو یعنی قطع انگشت یا پا و در برخی موارد کل پا شوند. مهم ترین هدف در بهبود زخم پا جلوگیری از قطع عضو است. امروزه دیابت مهم ترین علت بروز چنین قطع عضو است. قطع عضو می تواند در انگشت ، بخشی از پا ، مچ پا ، زانو یا بالاتر از سطح زانو انجام شود. مهم ترین راه بهبود زخم پای دیابتی ، شروع درمان به موقع است. آنچه حتی مهم تر است جلوگیری قبل از بروز زخم است. این امر می تواند با آموزش پا در افراد دیابتی حاصل شود.

اگرچه تقریبا نیمی از زخم های پای دیابتی انسداد عروقی دارند ، اما غالباً مورد توجه  قرار نمی گیرد. بیمار دیابتی با زخم پا برای انسداد ورید پا باید ارزیابی شود. زیرا اگر انسداد عروقی وجود داشته باشد ، درمان زخم بدون باز شدن رگ ها بسیار دشوار است و بعضی اوقات امکان پذیر نیست. باز شدن انسداد عروق ، بهبود زخم را تسریع می کند.

قطع عضو پا به دلیل زخم پاهایی که بهبود نیافته است در بیماران دیابتی شایع است. بنابراین ، محافظت از پا نیز برای محافظت از زندگی مهم است.

چگونگی تشخیص:

زخم دیابتی طولانی مدت در انگشتان پا در بیماران دیابتی منجر به تشخیص زخم پای دیابتی خواهد شد. از آنجا که تقریبا نیمی از این بیماران انسداد عروقی دارند ، ارزیابی آنها از این نظر بسیار مهم است.

در صورت وم برای تشخیص انسداد عروق ارزیابی دقیق بیمار ، معاینه بدنی خوب و سونوگرافی داپلر رنگی رگ های ساق پا ، توموگرافی یا آنژیوگرافی مفید است.

چگونه می توان از ایجاد زخم پا در بیماران دیابتی جلوگیری کرد؟

بعد از تشکیل زخم در پا یا انگشت پا، بهبود زخم به مدت زمان طولانی ، درمان طولانی و تلاش بسیار طولانی نیاز دارد. بعضی از زخم ها هرگز بهبود نمی یابند ، و ممکن است انگشت ، پا یا ساق پا قطع شود. در حقیقت ، مهمترین راه پیشگیری از آنها ، شناخت صحیح از مراقبت از پا در دیابتی ها است. می توان از ایجاد زخم در پا جلوگیری کرد. زخم ها اغلب از فشار یا ضربه زدن کفش ، بریدگی های کوچک هنگام بریدن ناخن ها یا عدم توانایی محافظت از انگشت یا پا به دلیل بی حسی پا ایجاد می شود. به عنوان مثال ،با پاهای راه می رود و در صورت فرو رفتن خار یا میخ آن را احساس نمی کند. وقنی پا سرد می شود ، آن را به گرما نزدیک می کند و می سوزاند ، اما سوزش را احساس نمی کند. بیمار دیابتی باید از این موارد دوری کند و مراقبت از پا را بیاموزد.

چگونه زخم پای دیابتی را درمان می کنیم؟

در صورت امکان ارزیابی هر زخم پای دیابتی توسط متخصص مفید است. مراقبت و محافظت از زخم در برابر عفونت بسیار مهم است ، چه مداخله ای در انسداد عروق در زخم پای دیابتی انجام شود چه انجام نشود.